به گزارش پایگاه خبری «حامیان ولایت» ، به نقل از باشگاه خبرنگاران
در روزهایی که خبرهایی درباره احتمال هدیهدادن یک جت لوکس از سوی قطر به دونالد ترامپ در محافل عربی پیچید، کاربران اسرائیلی در گروههای چت پیشنهاد کردند که بهجای رقابت مالی، به ترامپ یک جای پارک اختصاصی در ترافیک کابوسوار تلآویو بدهند. شوخی بود، اما بهگزارش پولیتیکو، همین شوخی ساده واقعیتی را نشان میدهد: اسرائیل در برابر همسایگان ثروتمندش چیز زیادی برای ارائه به رئیسجمهوری ندارد که نگاهش به سیاست خارجی، اقتصادی و معاملهمحور است.
ترامپ که در دومین دوره ریاستجمهوری خود به منطقه بازگشته، با وعدههای اقتصادی پرزرق و برق از سوی کشورهایی چون عربستان، قطر و امارات روبهروست: سرمایهگذاری صدها میلیارد دلاری در اقتصاد آمریکا، قراردادهای پرسود با شرکتهای وابسته به خانواده ترامپ و خریدهای تسلیحاتی هنگفت. تنها عربستان سعودی متعهد شده است که ششصد میلیارد دلار در ایالات متحده سرمایهگذاری کند، از جمله یک قرارداد تسلیحاتی به ارزش ۱۴۲ میلیارد دلار.
اما در مقابل، اسرائیل کشوری نیست که بتواند با چنین پیشنهادهایی رقابت کند. نه ثروت نفتی دارد، نه منابع مالی آزاد. بهعلاوه، غرق در جنگ پرهزینهای در نوار غزه است که دهها هزار کشته بر جای گذاشته و ترامپ خواهان پایان آن است. اسرائیل سالانه میلیاردها دلار کمک نظامی از مالیاتدهندگان آمریکایی دریافت میکند و این روزها باید دوباره درباره این توافق مهم با آمریکا مذاکره کند.
بهگزارش پولیتیکو، مقامات فعلی و پیشین آمریکا و اسرائیل در پاسخ به این پرسش که اسرائیل چگونه میتواند با بخشندگی اقتصادی کشورهای عربی رقابت کند، پاسخ صریحی دادهاند: هیچ راهی ندارد.
اسرائیل مزایایی دارد: نفوذ سیاسی در واشینگتن، همکاریهای امنیتی و اطلاعاتی، و پیوندهای تاریخی و مذهبی. اما در برابر رئیسجمهوریای که بهدنبال «معامله» است و هر چیزی را با معیار سود و زیان میسنجد، این مزایا شاید کافی نباشد.
شیراآ افرون، تحلیلگر اسرائیلی در گفتوگو با پولیتیکو میگوید: «ترامپ یعنی ترامپ و اول آمریکا، درست است؟» او البته تأکید میکند که اقتصاد تنها یکی از ابعاد رابطه آمریکاست و اسرائیل، اما هشدار میدهد: «کشورهای عربی دارند ترامپ را شاهانه تحویل میگیرند. از زمین گلف گرفته تا هتل و جت اختصاصی. مسئله این است که آیا میخواهند از این اهرم اقتصادی برای فشار به ترامپ استفاده کنند؟ مثلاً برای مهار اسرائیل در غزه و ایران یا برای ثبات منطقه؟»
نشانههایی وجود دارد که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، نسبت به این تحولات آگاه است. بهنقل از پولیتیکو، روز دوشنبه گزارشهایی منتشر شد مبنی بر اینکه نتانیاهو به نمایندگان اسرائیلی گفته کشورش باید خود را از کمکهای نظامی آمریکا مستقل کند؛ چیزی حدود چهار میلیارد دلار در سال. این پیشنهاد میتواند هم ترامپ را راضی کند و هم بخشی از حزب جمهوریخواه را که به کمکهای بیقید و شرط به اسرائیل معترضاند.
دن شاپیرو، سفیر پیشین آمریکا در اسرائیل، در گفتوگو با پولیتیکو هشدار داده است که در دوره ترامپ، مذاکرات درباره کمکهای نظامی آینده، احتمالاً «بسیار معاملهمحور» خواهد بود: ترامپ میخواهد بداند در برابر هر کمک، چه چیزی گیر آمریکا میآید.
در همین حال، گیدئون سعر، وزیر خارجه اسرائیل، نیز از لزوم بهبود روابط با دولت جدید سوریه گفته است — تغییری که کشورهای عربی آن را میپسندند و ممکن است چراغ سبزی به ترامپ برای رفع تحریمهای سوریه باشد؛ تصمیمی که ترامپ همزمان با سفر به عربستان اعلام کرد و در توجیه آن گفت: «من این کار را برای ولیعهد انجام دادم.»
اما دردسرهای اسرائیل با ترامپ فقط به مسائل مالی ختم نمیشود. بهگزارش پولیتیکو، عدم دعوت اسرائیل در سفر منطقهای ترامپ، یکی از نشانههای سردی روابط است. از سوی دیگر، ترامپ برخلاف دوره اول ریاستجمهوریاش، اینبار گامهایی برداشته که موجب نارضایتی تلآویو شدهاند: ورود به مذاکرات هستهای با ایران بهجای چراغ سبز برای حمله، توافق آتشبس با حوثیها بدون پوشش حملات به اسرائیل، و بحثهایی درباره توافق هستهای غیرنظامی با عربستان بدون الزام ریاض به عادیسازی روابط با اسرائیل.
بهگزارش پولیتیکو، حتی برخی فرستادگان ترامپ به منطقه به خانوادههای گروگانها گفتهاند که اسرائیل حاضر نیست جنگ را متوقف کند — خواستهای که ترامپ آشکارا از تلآویو دارد.
در فضای سیاسی اسرائیل، ترس از رویارویی با ترامپ موج میزند. یکی از مقامات اسرائیلی بهشرط ناشناسماندن به پولیتیکو گفته: «اگر بایدن همین کارها را میکرد، همه در اسرائیل دیوانه میشدند و او را ضد اسرائیل مینامیدند. اما درباره ترامپ سکوت میکنند.»
این مقام ادامه داده است: «منتقدان ترامپ فقط در محافل خصوصی حرف میزنند و درز کنترلشدهای از طریق رسانههای اسرائیلی صورت میگیرد. اما کسی جرئت ندارد علناً چیزی بگوید.»
نتانیاهو در تنگنای سیاست داخلی و فشارهای ائتلاف افراطیاش است؛ ائتلافی که خواستار ادامه جنگ در غزه، اخراج فلسطینیها و حتی الحاق کرانه باختری است. ترامپ با ایدهاش برای تبدیل غزه به یک «منطقه تفریحی تحت مدیریت آمریکا» ناخواسته به افراطگرایان انگیزهای تازه داده؛ طرحی که از سوی جامعه جهانی محکوم شده اما بهگزارش پولیتیکو، با نگاه سودمحور ترامپ سازگار است: نگاه به منطقهای ویران نه بهعنوان خانه یک ملت، بلکه بهمثابه زمین سرمایهگذاری.
تحلیلگر آمریکایی نزدیک به طرفهای درگیر در منازعه فلسطین و اسرائیل میگوید: «ترامپ موضوع را اینگونه نمیبیند که دارد به فلسطینیها بیاحترامی میکند. میگوید: چرا اصلاً کسی بخواهد آنجا زندگی کند؟»
در پایان، منابع مختلف در گفتوگو با پولیتیکو اذعان کردهاند که اگر نتانیاهو جنگ غزه را تمام کند، میتواند امتیاز بزرگی از ترامپ بگیرد — حتی شاید کمک کند که ترامپ برنده نوبل صلح شود!