به گزارش پایگاه خبری «حامیان ولایت» ، به نقل از فارس
جوان امروز، در مثلث بیپناهی، وسوسه و فشار اقتصادی گیر کرده است. از یکسو میل طبیعی و نیاز شرعیاش فریاد میزند، از سوی دیگر مسیر حلال یعنی ازدواج با هزار مانع بسته شده؛ اما مسیرهای انحرافی با نور و رنگ جلوی چشمش رژه میروند. در چنین وضعیتی، آیا جامعه حق دارد از او انتظار «تقوا» داشته باشد؟حجتالاسلام صادق مجیدی کارشناس تربیتی و مشاور ازدواج از زاویهای شفاف و صریح، به پیوند مستقیم میان گسترش مفاسد اخلاقی و قفل بودن مسیر ازدواج پرداخته است
ازدواج بسته شود، گناه باز میشود
*از نگاه شما، چه رابطهای بین گسترش آسیبهای اخلاقی و دشواری ازدواج جوانان وجود دارد؟ ـ این رابطه انکارناپذیر است. ازدواج در اسلام نه فقط یک نیاز طبیعی، بلکه یک سپر اخلاقی تعریف شده است. وقتی مسیر حلال بسته شود، مسیر حرام بهراحتی باز میماند. شما فرض کنید جوانی که میل غریزی، نیاز عاطفی و احساس تعلق دارد، اما هیچ ابزار و امیدی برای ازدواج ندارد، طبیعتاً در معرض وسوسهها قرار میگیرد. امروز آسیبهایی مثل روابط خارج از چارچوب، مصرف محتوای غیراخلاقی، یا حتی افسردگیهای عاطفی، همه اینها ریشه در نبود راه درست دارند.پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «مَن تَزَوَّجَ فقد أحرزَ نِصفَ دینِه» (وسائلالشیعه، ج۲۰، ص۱۵)؛ یعنی ازدواج نیمی از دین انسان را حفظ میکند؛ چون بخش زیادی از اخلاق، نگاه، رفتار، و تعهد انسان از همین مسیر شکل میگیرد، اگر این نیمه دین را نادیده بگیریم، باید منتظر نیمه پُر آسیبش در جامعه باشیم.
وقتی ازدواج تبدیل به پروژه لاکچری میشود
*چرا برخی جوانان به روابط آزاد یا محافل زیرزمینی گرایش پیدا میکنند؟ ـ چون ازدواج را غیرممکن میبینند. امروز خیلی از جوانان ازدواج را مساوی با فشار مالی، دردسر خانوادگی، قضاوت اطرافیان و هزار جور توقع میبینند. در عوض، روابط آزاد برایشان بهظاهر آسانتر هست: بدون تعهد، بدون هزینه، و پر از هیجان زودگذر.امام صادق (ع) میفرمایند: «هر کس از ترس فقر، ازدواج را ترک کند، به خدا بدگمان شده»؛ یعنی توکل در مسیر ازدواج نباید از بین برود. روابط آزاد ممکن است راحتتر شروع شود، ولی آخرش خیلی سنگینتر از ازدواج تموم میشود؛ چه از نظر روحی، چه شخصیتی.
فضای مجازی: آموزگار گناه یا تربیت؟
* آیا سبک زندگی رسانهای و فضای مجازی در این تغییر دیدگاه تأثیر دارد؟ـ بیش از آنچه فکر میکنیم. فضای مجازی امروز عملاً کار تربیتی خانواده و مدرسه را انجام میدهد. ولی متأسفانه، با الگویی کاملاً متفاوت. شما ببینید چقدر رابطههای خارج از ازدواج توی سریالها و پستهای اینستاگرامی عادیسازی میشوند. جوانان وقتی میبیند زندگی خوب یعنی لاکچری بودن، سفرهای خارجی، بدن ایدهآل و بیدغدغه، دیگر حوصله تشکیل خانواده ندارد.ازآنجاییکه خیالپردازی و آرزوهای بیپایه، عقل را فاسد میکند. فضای مجازی امروز دقیقاً همین کار را میکند. واقعیت را کمرنگ و رؤیا را پررنگ جلوه میدهد تا جایی که جوان حاضر نیست ازدواج کند چون میخواهد یک زندگی «اینستاگرامی» بسازد.
زخمهای پنهان نسل جدید
*شما مهمترین موانع روانی ازدواج در نسل جدید را چه میدانید؟ ـ به نظرم یکی از مهمترینها، ترس از تکرار اشتباهات نسل قبل است. خیلی از جوانها توی محیطهای پُر تنش بزرگ شدند؛ طلاق، خیانت، بیاعتمادی یا حتی پدر و مادری که فقط کنار هم ماندن ولی زندگی نکردند. اینها همه عقدههای خاموش در ذهن جوان است که وقتی به سن ازدواج میرسد، بروز میکند. دوم، توقعات عجیب و دور از واقعیت است، فضای مجازی به طور مداوم به جوان القا میکند که «همسر ایدهآل» یعنی کسی که هیچ عیبی ندارد. این ذهنیت باعث میشود که خیلی از افراد اصلاً نتوانند انتخاب کنند.از سویی دیگر توهم توقع بینقص بودن، باعث شده واقعیت زندگی مشترک که بر پایه تفاهم و سازگاری است، اصلاً دیده نشود. جوانان باید بدانند که انسان کامل فقط در افسانههاست، نه در خواستگاریها.
بهترین موقعیت برای اصلاح رفتار در ازدواج
*در یکی از پویشهای فارس من، مخاطبان ایده استفاده از منابع مراکز مروج بیبندباری و پارتیهای مختلط برای تسهیل ازدواج را مطرح کردند، نظر شما در این زمینه چیست؟ـ این یک نگاه بسیار هوشمندانه است. چون نشان میدهد جامعه فقط با چوب برخورد نمیکند، بلکه میخواهد مسیر درست را هم باز کند. شما تصور کنید منابع حاصل از برخورد با یک مرکز فساد صرف ساخت خوابگاه زوجهای جوان یا تجهیز یک مرکز مشاوره رایگان شود، چقدر تفاوت ایجاد میکند!امیرالمؤمنین میفرمایند که «مَن کَرُمَت علَیهِ نَفسُهُ لَم یُهِنْها بالمَعصیَةِ» (غرر الحکم:۸۷۳۰)؛ هر که براى نفْس خود احترام قائل باشد، آن را با معصیت خوار نمیگرداند. وقتی جوان ببیند که هم خط قرمز هست، هم راهکار هست، بین ترس و امید قرار میگیرد و این بهترین موقعیت برای اصلاح رفتار است.
کمک به ازدواج منجر به باز کردن گره بزرگی میشود
*اینکه چنین مراکزی تغییر کاربردی دهند، چقدر میتواند برای تسهیل ازدواج مؤثر باشد؟ـ اصلاً یکی از موانع ازدواج، همین فضا و هزینه مراسمات است. وقتی ما بتوانیم مکانهای شایسته، ولی ساده و کمهزینه برای مراسم فراهم کنیم، بخش بزرگی از دغدغه جوانان حل میشود. حتی میشود در این مراکز کلاسهای آموزشی، جلسات مشاوره قبل و بعد ازدواج و خدمات حقوقی کمهزینه هم قرار داد.امام صادق (ع) فرمودند: «فرّج الله عن مؤمنٍ کربةً، فرّج اللهُ عنه سبعین کربةً» (الکافی، ج۲، ص۲۰۰)؛ یعنی کسی که یک گره از کار مؤمنی باز کند، خدا هفتاد گره از کارش باز میکند. کمک به ازدواج، باز کردن گره بزرگی است که هم فردی است و هم اجتماعی.
جوان اگر حمایت ببیند، جرأت میکند
*چنین ایدهای چه اثر روانی برای جوانان دارد؟ـ اینکه جوان ببیند حمایت میشود، نگاهش خودبهخود عوض میشود. یک جوان بهجای اینکه احساس طردشدگی یا قضاوتشدن داشته باشد، احساس تعلق و ارزشمندی میکند. همین حس، مقدمه اقدام است، جوانی که احساس کند تنها نیست، حتی در سختترین شرایط هم جرئت حرکت پیدا میکند.پیامبر اکرم (ص) فرمودند که «من نفّسَ عن مؤمنٍ کربةً من کُرَبِ الدنیا، نفّسَ اللهُ عنه کُربةً من کُرَبِ الآخرة» (الکافی، ج۲، ص۱۹۹)؛ پس اگر ما واقعاً دلسوز جوانان باشیم، باید کاری کنیم که احساس نکنند تنها ماندن یا تحت تعقیب ذهنی جامعه قرار گرفتهاند.
ازدواج نیاز به آموزش دارد، نه فقط عشق و احساس
*از سویی دیگر برای ترس از تعهد، هزینه و آینده نامعلوم چه باید کرد؟ ـ با آموزش، با الگو، و با فرصت تجربه باید نشان دهیم که ازدواج مسیری است که با یادگرفتن مهارتها میتواند خیلی هم لذتبخش و روبهرشد باشد. یکی از کارهای مؤثر، ایجاد جمعهای مشاوره و تجربهمحور است؛ یعنی نه فقط درس، بلکه زندگیکردن رو یاد بگیرند.امام علی (ع) فرمودند: «العقل حفظ التجارب» (نهجالبلاغه، حکمت ۳۱۷)؛ یعنی تجربهها عقل انسان را کامل میکند. جوانان باید تجربههای واقعی از ازدواج سالم ببیند، نه فقط نصیحت.
وسط مردم، نه پشت میزهای رسمی
*در این اثنا چطور میشود مراکز مشاوره ازدواج را مردمیتر کرد؟ ـ این ایده با آوردنش به دل جامعه. مسجد، هیئت، مدرسه، پایگاه بسیج یا حتی اپلیکیشنهای بومی امکانپذیر است. گاهی یک گفتوگوی ۱۵ دقیقهای بعد از نماز جماعت، کار همان مشاور رسمی را میکند. باید لباس رسمی مشاوره را درآورد و به آن لباس رفاقت و تجربه پوشاند.پیامبر (ص) فرمودند: «الناسُ معادنٌ کمعادنِ الذَّهَبِ و الفِضّة»؛ یعنی ظرفیتهای انسانی در دل مردم است، نه لزوماً در ساختارهای اداری. باید مشاوره را مردمی کرد تا مشورت واقعاً اتفاق بیفتد.
واسطهگر ازدواج روز قیامت در پناه عرش خدا است
*شما بهعنوان مشاوره ازدواج اگر منابعی در دسترستان بود، چگونه هزینه میکردید؟ـ اول، صندوق ازدواج با وام قرضالحسنه. دوم، مشاوره و آموزش رایگان برای قبل و بعد ازدواج. سوم، ایجاد فضاهای فرهنگی برای آشنایی سالم نه روابط پنهانی. چهارم، حمایت از خیریههایی که جهیزیه ساده تأمین میکنند، را انتخاب میکردم.امام صادق (ع) فرمودند: «مَنْ زَوَّجَ أَعْزَباً کانَ مِمَّنْ یَنْظُرُ اللَّهُ إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیامَةِ» (وسائلالشیعه، ج۲۰،ص ۵۸) یعنی کسی که مجردی را همسر دهد، از کسانی است که خداوند روز قیامت به او نظر رحمت میافکند. حالا حساب کنید اگر این در سطح حکمرانی انجام شود، چقدر جامعه نورانی میشود.
جوانان امروز محتاج حمایت هستند
بنابراین ازدواج آسان و درست، نهتنها راهی برای آرامش فردی، بلکه یک ضرورت حیاتی برای سلامت اخلاقی جامعه است. اگر از مسیرهای حرام، هزینهکردی برای ساخت مسیرهای حلال شود، این نهتنها مشروع، بلکه عین حکمت و عدالت است.جوانان امروز، محتاج همدلیاند، نه نصیحت. محتاج حمایتاند، نه تحقیر و اگر کسی بتواند با باز کردن مسیر ازدواج، جلوی صدها انحراف را بگیرد، این کار بهاندازه یک جهاد مؤثر خواهد بود.