به گزارش پایگاه خبری «حامیان ولایت» ، به نقل ازفارس ،
« فروش موشک زمین به زمین به ایران امکان ندارد و این موضوع خط قرمز آمریکاست» این جمله بسیار تلخ و تحقیرآمیز «ریچارد نیکسون» رئیس جمهور آمریکا به پهلوی دوم در سال ۵۱ و در سفر به ایران بود.
نمونهای بارز از نگرش محدودکننده و استبدادی! این عبارت نه تنها محدودیتهای فناوری و تسلیحاتی را برای ایران به تصویر میکشید، بلکه در عمل بیانگر نادیده گرفتن استقلال تصمیمگیری و تواناییهای نظامی ایران در دوران پهلوی بود.اگرچه رژیم پهلوی گوش به فرمان ایالات متحده بود و آمریکا از ایران به عنوان ژاندارم منطقه برای رسیدن به منافع خود در منطقه بهره میبرد اما نه تنها هیچ موشک زمین به زمین (بالستیک) به ایران نفروخت بلکه ایران اجازه شلیک حتی یک موشک هم بدون اجازه را نداشت زیرا سیاست آمریکا در آن زمان این بود به ایران اجازه دسترسی به تسلیحات استراتژیک مانند موشکهای بالستیک را ندهد.
برای همین هم آمریکاییها تا سال ۱۳۵۷ و پیروزی انقلاب اسلامی حتی راکتهایی با برد ۶۰ کیلومتر نیز به ایران نفروختند. بنابراین، تا قبل از انقلاب، ایران نه موشکهای بالستیک داشت و نه از کشورهای غربی توانست چنین فناوریهایی را دریافت کند.
.png)
وضعیت موشکی ایران قبل از انقلاب
ایران در دوران شاه به موشکهای کوتاهبرد یا بالستیک دسترسی نداشت و هیچگونه موشک بالستیک یا زمین به زمین در اختیار ایران قرار نگرفت. تنها راکتهای موجود در ایران قبل از انقلاب، راکتهای توپخانهای برد کوتاه (مانند راکتهای 122 میلیمتری) بود.ایران قبل از انقلاب به دلیل وابستگی شدید به غرب، هیچ برنامه بومی موفقی در عرصه موشکی نداشت، البته در برخی مقاطع، مذاکراتی برای خرید موشکهای سطحبهسطح از کشورهای اروپایی انجام شد اما به نتیجه نرسید.
پس از انقلاب چه شد؟
پس از انقلاب و آغاز جنگ ایران و عراق، مسئولان ایران تصمیم گرفتند تا با استفاده از توان موشکی و هدف قرار دادن شهرهای تخلیهشده عراق، صدام را از حمله به شهرها منصرف کنند اما با وجود تلاشهای گسترده برای خرید موشک، هیچ کشوری حاضر به فروش تسلیحات نظامی به ایران نشد. در همین زمان، سوریه با آموزش تکنیکهای آمادهسازی و پرتاب موشک به افسران ایرانی وارد عمل شد و سپس لیبی در قالب یک معامله، ۸ موشک اسکاد B همراه با دو سکوی پرتاب را به ایران ارائه کرد.
سوم آبان ۱۳۶۳، گروهی از سپاه پاسداران به صورت مخفیانه به سوریه اعزام شدند تا در تیپ ۱۵۵ موشکی این کشور دورههای آموزشی را بگذرانند؛ در حالی که انتظار میرفت این آموزشها ۶ ماه طول بکشد، آنها تنها در دو ماه موفق به کسب مهارتهای لازم شدند.
این تلاشها پیش زمینهای برای پاسخ ایران به حملات موشکی عراق در اسفند همان سال فراهم کرد، زمانی که ایران نخستین موشک اسکاد خریداریشده از لیبی را علیه پالایشگاه کرکوک شلیک کرد.در روزهای بعد، حملات موشکی ادامه یافت و اهداف حساس عراق مانند بانک رافدین و وزارت خارجه مورد اصابت قرار گرفتند که در نهایت رژیم بعث عراق را از موشکباران شهرها بازداشت.
این عملیات به عنوان اولین تجربه موفقیتآمیز بازدارندگی موشکی ایران محسوب شد و نگرانی از عدم تمایل کشورهای خارجی به فروش موشک به ایران را افزایش داد؛ بنابراین در ۱۵ فروردین ۱۳۶۴، دو موشک اسکاد برای مهندسی معکوس به ایران تحویل داده شدند.
حملات موشکی عراق در ۴ دی ۱۳۶۵، جوانان ایرانی تنها ۱۷ روز پس از آن موفق به شلیک اولین موشک اسکاد با هدایت تیم سپاه شدند که به مقر نیروی هوایی عراق در بغداد اصابت کرد. در ادامه، جوانان و نخبگان نظامی ایرانی تلاش خود را برای تولید بومی موشکهای پیشرفته از جمله شهاب ۱، شهاب ۲، شهاب ۳ و موشکهای دقیقتر مانند فاتح ۱۱۰ آغاز کردند تا نهایتاً به توانایی عبور از سیستمهای دفاعی دشمن نیز دست یافتند.
بر همین اساس امروز، ایران به یکی از قدرتهای موشکی پیشرفته در دنیا تبدیل شده است و با تلاش و ایثار مردانی همچون شهید تهرانی مقدم، کشور موفق به تولید بومی موشکهای بالستیک و کروز با برد و دقت بالا شد.
این دستاوردها به همراه توسعه پایگاههای زیرزمینی و بهرهگیری از تجربیات نظامی دوران دفاع مقدس، ایران را به بازیگری کلیدی در معادلات ژئوپولیتیکی و نظامی جهانی تبدیل کرده و توان بازدارندگی و حملهای کشور را به سطحی رسانده که تاثیرات آن نه تنها در منطقه بلکه در سطح بینالمللی به چشم میخورد.
موشکهای مرگبار ایرانی
بخش مهمی از توانایی نظامی کشورمان در بخش آفندی را موشکهای بالستیک هدایت شونده و نقطه زن تشکیل می دهند که به هنگام انجام عملیات های انتقامی علیه دشمنان، دست توانمند ملت ایران برای تنبیه متجاوزین محسوب می شوند.
در این میان موشک هایی که برد آنها مناسب برای حمله به سرزمین های دوردست است از اهمیت بیشتری برخوردارند. در ادامه برخی از موشک های ایرانی معرفی میشوند.
موشک بالستیک خیبرشکن
موشک خیبرشکن در بهمن ماه ۱۴۰۰ و در چهل و سومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی رونمایی شد؛ موشک خیبرشکن ۱۰٫۵ متر طول، ۸۰ سانتیمتر قُطر و ۴٫۵ تن وزن دارد که شامل یک کلاهک ۵۰۰ کیلوگرمی میشود. کلاهک آن از نوع انفجاری سریع و شدید است و بردی حدود ۱۴۰۰ کیلومتر دارد.
خاصیت گلاید کنندگی کلاهک خیبرشکن در فاز شیرجه نهایی اصلی ترین ویژگی این موشک برای عبور از پدافند هوایی دشمن و اصابت دقیق به اهداف است و در دو عملیات وعده صادق۱ و ۲ نیز عملکرد درخشانی از خود نشان داد.
موشک بالستیک هایپرسونیک فتاح
موشک فتاح جدیدترین عضو خانواده موشک های بالستیک هوافضای سپاه است؛ این موشک از نوع هایپرسونیک بوده و در فاز نهایی خود به کمک پیشرانه نصب شده روی کلاهک با سرعت بیش از ۱۳ ماخ قادر به انجام مانورهای فرار بوده و پدافند هوایی دشمن تقریبا هیچ شانسی برای رهگیری آن ندارد.
موشکهای قدر و عماد
حاصل توسعه موشک های خانواده شهاب ۳ و با بردی حدود ۲ هزار کیلومتر هستند که با توجه به ارتفاع بسیار بالا در بالای جو و سرعت بیش از ۱۲ ماخ به هنگام ورود مجدد به جو کار دفاع هوایی دشمن را بسیار سخت می کنند؛ موشک های قدر و عماد در چندین نوع مختلف و در تیراژ بسیار بالا تولید شده و از مناطق مرکزی کشور توانایی شلیک به سمت سرزمین های اشغالی را دارند.
موشک بالستیک خرمشهر۴
یکی از خاصترین اعضای خانواده خرمشهر که در ۴ خرداد ۱۴۰۲ توسط شهید رئیسی رونمایی شد موشک خرمشهر ۴ است که قابلیتهای ویژهای دارد و مورد توجه رسانهای بین المللی و موسسات مطالعه تسلیحات قرار گرفت. خرمشهر ۴ که با نام خیبر هم شناخته میشود سوخت مایع است و به واسطه سرجنگی ۱.۵ تنی آن مانند بقیه خانواده موشکی خرمشهر، سلاحی مهلک برای دشمنان ایران و مقاومت محسوب میشود.
وجه تمایز موشک خرمشهر ۴ نسبت به باقی اعضای خانواده خرمشهر، بهرهگیری از سرجنگی بارشی است که در سرجنگی این موشک انواع مختلفی ریزمهمات انفجاری تعبیه شده است.سردار حاجی زاده، فرمانده هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جمع دانشجویان دانشگاه علم و صنعت با اشاره به قابلیتهای موشک خرمشهر ۴ بیان کرد: تکنولوژی به کار رفته در این موشک این قابلیت را میدهد که هر سرجنگی ۸۰ ریزمهمات که هر کدام مانند یک راکت عمل میکند را حمل کند. فارغ از حجم برخورد و شعاع اصابت، مشخصاً درگیری پدافند دشمن با این موشک شدیداً دشوار است و باید برای هر ریزمهمات یک شلیک جداگانه انجام دهد.
موشک شهاب
۳
موشک شهاب ۳، موشکی از نوع بالستیک میانبرد با سوخت مایع است که با ایرانی سازی موشک ندونگ کره شمالی ساخته شده و در دهه ۸۰ به تولید انبوه رسیده است.این موشک قابلیت اتصال کلاهک جنگی ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلویی را دارا میباشد، که بسته به حجم کلاهک جنگی آن دارای بردی بین ۱۳۰۰ تا ۲۱۰۰ کیلومتر است. وزنی معادل ۱۶ تن و قطری به اندازهی ١.٣ متر به همراه طول ۱۶ متری از خصوصیات ظاهری این نوع موشک میباشد. وزن شهاب ۳ حدود ٢١٨٠ کیلوگرم است.
موشک سجیل
موشک سجیل با وزن بیش از ۲۳ تن، دارای موتور دو مرحلهای سوخت جامد است که شتاب آن تا ۴۳۰۰ متر در ثانیه میرسد و میتواند اهداف تعیین شده را با دقت بسیار بالایی منهدم کند.در این مطلب به بررسی مشخصات و قابلیت های موشک های بالستیک ایران خواهیم پرداخت.سجیل اولین موشک دوربرد سوخت جامد ایران است که با بهره گیری از موتوری دو مرحلهای، قادر به انهدام اهداف در برد ۲۰۰۰ کیلومتری است. این موشک یک موشک ضد هواپیمای بسیار قوی است. کلاهک این موشک ۵۴ کیلوگرم و همانند نمونه زمین به هوای هاوک است. طبق استانداردهای موشکهای میانبرد این مقدار مواد منفجره برای یک موشک میانبرد هواپایه زیاد است. موشک سجیل با وزن بیش از ۲۳ تن، دارای موتور دو مرحلهای سوخت جامد است که شتاب آن تا ۴۳۰۰ متر در ثانیه میرسد و میتواند اهداف تعیین شده را با دقت بسیار بالایی منهدم کند.
موشک بالستیک شهید حاج قاسم
وزن سر جنگی موشک حاج قاسم ۵۰۰ کیلوگرم و حداکثر سرعت آن ۱۲ ماخ است. وزن کلی این موشک ۷ تن و دارای ۸ بالک است. دقت این موشک را زیر ۱۰ متر گفتهاند. این موشک، جدیدترین موشک بالستیک ایرانی است که دارای بُرد ۱٬۴۰۰ (تا ۱٬۸۰۰) کیلومتر میباشد.
موشک پاوه
یکی از آخرین دستاوردهای موشکهای کروز ایران «پاوه» نام دارد که طبق تصاویر منتشرشده، میتوان به چند تفاوت در طراحی نسبت به نسل موشکهای سومار پی برد.برد «پاوه» ۱۶۵۰ کیلومتر اعلام شد که بُرد کروزهای ضد اهداف زمینی ایرانی را لااقل ۲۲ درصد افزایش میدهد. این موشک میتواند اهداف مورد نظر را از مسیرهای پیچیدهتر یا بهقول سردار حاجیزاده حتی از سمت مخالف هدف قرار دهد.ارتفاع پروازی این موشک نیز کمتر از ۵۰ متر است که همین موضوع، شناسایی و رهگیری آنرا توسط رادارها و سیستمهای پدافندی به شدت سخت و مشکل خواهد کرد.
شهرهای موشکی ایران
جمهوری اسلامی در روزها و ماهها اخیر، در چندین نوبت از شهرهای نظامی زیرزمینی کشورمان در بخشهای مختلف جغرافیایِ ایران رونمایی کرد که یکی از آخرین موارد آن نیز رونمایی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران از یکی از شهرهای زیرزمینی موشکهای کروز ضدناوشکن بود، رویدادی که با بازتابهای بین المللی گستردهای همراه شد. سپاه پاسداران تاکنون چندین شهر موشکی را بهصورت رسمی رونمایی کرده است، سازه هایی که رسانهها و تحلیلگران نظامی غربی و صهیونیستی بارها درباره ناشناخته بودن تعداد و محل دقیق این شهرهای موشکی ابراز نگرانی کردهاند و برخی مقامات آمریکایی و اسرائیلی گفتهاند که این تونلها ایران را به یک قدرت موشکی غیرقابل پیشبینی تبدیل کرده است.

شهرهای موشکی زیرزمینی ایران مجموعههایی از تونلها و پایگاههای مخفی هستند که توسط سپاه پاسداران برای نگهداری و آمادهسازی موشکهای بالستیک، کروز و سایر تسلیحات مهم ساخته شدهاند. این پایگاهها به دلیل ساختار مقاوم و مخفیانهشان، توسط فناوریهای حمله هوایی قابل نابودسازی نیستند. ضخامت بالای ساختارهای بتنی و قرارگیری در اعماق زمین از آسیبپذیری این شهرها در برابر حملات پیشدستانه جلوگیری میکند.از نظر نظامی، این شهرهای موشکی نقش کلیدی در افزایش توان بازدارندگی ایران دارند. در صورت وقوع درگیری، امکان شلیک سریع و هماهنگ موشکها از داخل این پایگاهها، عامل غافلگیری دشمن و ایجاد جبهه دفاعی قدرتمند محسوب میشود. این سازهها با افزایش پنهانکاری و کاهش قابلیت شناسایی دقیق محل تسلیحات، کشورمان را به یک قدرت موشکی غیرقابل پیشبینی تبدیل کردهاند.شهرهای موشکی زیرزمینی ایران یکی از مهمترین ارکان دفاعی و بازدارندگی نظامی ایران هستند. این پایگاهها باعث شدهاند که حتی دشمنان ایران نیز اعتراف کنند که توانایی از بین بردن قدرت موشکی ایران را ندارند.
شگفتی رسانه های دنیا از قدرت موشکی امروز ایران
رسانههای آمریکایی و غربی معمولاً قدرت موشکی ایران را به عنوان یکی از مهمترین چالشهای امنیتی برای ایالات متحده و متحدانش در منطقه توصیف میکنند. تحلیلهای آنها درباره برنامه موشکی ایران اغلب ترکیبی از نگرانی، تحسین از پیشرفتهای تکنولوژیکی، و تأکید بر تهدیدات احتمالی است.امروز بسیاری از رسانههای غربی اذعان دارند که ایران در زمینه توسعه موشکهای بالستیک و کروز پیشرفت قابل توجهی داشته است.
برای مثال رسانه هایی مانند واشنگتن پست، گاردین، تایمز، BBC و CNN و... بارها گزارشهایی درباره موشکهای برد بلند ایران مانند خرمشهر، سجیل و قدر منتشر کردهاند و این موضوع را نشانهای از افزایش توان بازدارندگی ایران میدانند.این رسانهها بارها به این موضوع اشاره کردهاند که موشکهای ایران، به ویژه انواع بالستیک و کروز، میتوانند تهدیدی برای پایگاههای نظامی آمریکا در خلیج فارس، اسرائیل و حتی بخشهایی از اروپا باشند.
موشکهایی مانند ذوالفقار، دزفول و حاج قاسم به دلیل دقت و قدرت تخریب بالا مورد توجه این رسانهها قرار گرفتهاند.
ایران که پیش از انقلاب برای خرید چند موشک دسته چندم باید دست به دامان کشورهای دیگر می شد امروز به قدرتی رسیده که تاکنون اخبار مختلفی در رسانه های دنیا درباره فروش موشکهای پیشرفته ایرانی به کشورهای دیگر منتشر میشود تا جایی که خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع اطلاعاتی اروپایی مینویسد که دهها پرسنل نظامی روسیه برای استفاده از سامانه موشکهای بالستیک دوربرد فتح-۳۶۰ در ایران آموزش دیدهاند و افزودهاند که انتظار میرود به زودی صدها سلاح هدایتشونده ماهوارهای برای استفاده در جنگ علیه اوکراین به روسیه تحویل داده شود.