به گزارش پایگاه خبری «حامیان ولایت» ، به نقل از فارس
«کرومی» تنها یک عروسک ساده نیست؛ پدیده‌ای فرهنگی با زنجیره‌ای از محصولات است که بی‌صدا وارد زندگی کودکان و نوجوانان ما شده. پشت ظاهر بانمک او، نشانه‌ها و پیام‌هایی نهفته است که با ارزش‌های ایرانی اسلامی در تضادند. کرومی بخشی از یک پروژهٔ نرم تهاجم فرهنگی است که مرز میان خیر و شر را بازتعریف می‌کند.
این قصهٔ یک عروسک نیست. قصهٔ یک جریان است؛ جریانی که بی‌صدا وارد زندگی روزمرهٔ کودکان و نوجوانان ما شده و هویت و ذائقهٔ نسل آینده را شکل می‌دهد. از بساط دستفروش‌ها تا ویترین‌های لوکس، از کیف و دفتر تا لباس و کفش، نامش همه جا هست. «کرومی» شاید برای خیلی‌ها فقط یک شخصیت کارتونی یا یک محصول تجاری باشد، اما در پشتِ ظاهر «کیوت» او، داستانی عمیق‌تر و حتی نگران‌کننده‌تر جریان دارد.کرومی، با ترکیبی از نمادهای فانتزی و نشانه‌های تاریک، بیش از یک عروسک ساده است؛ او بخشی از یک پروژهٔ فرهنگی گسترده است که با زبان سرگرمی، مرز میان خیر و شر را کم‌رنگ می‌کند و سبک زندگی خاصی را ترویج می‌دهد.
همان آش «باربی» این بار در کاسهٔ «کرومی»
- «این کرومی زشت چیه روی همهٔ لوازم تحریرها طراحی می‌کنن؟ از کی انقدر بی‌سلیقه شدن؟»
- «دختر منم خیلی دوستش داره. لباس، خودکار، برچسب، دفتر، کیف، همه چی رو امسال کرومی انتخاب کرده. می‌شینه با ذوق نگاهشون می‌کنه. منم با ذوق اون ذوق‌زده می‌شم. اینم یه دورانه دیگه. می‌گذره.»
- «دیگه چیزی نمونده که کرومی باشه و ما نخریده باشیم.»
- «لعنت به کرومی که زندگیم رو سیاه کرده. دخترم تو مدرسه باهاش آشنا شده. تمام زندگیم حتی دمپایی توالت هم کرومی شده!»
- «مدرسهٔ دخترم که مذهبی هم هست، آخر سال جامدادی کرومی به بچه‌های کلاس اول هدیه دادن. باید مسئولان مدرسه‌ها رو هم توجیه کنیم.»اسمش را زیاد شنیده‌ام. عروسک عجیب و نخراشیده‌اش را هم از بساط دستفروش‌ها تا اسباب‌بازی‌فروشی‌های لاکچری زیاد دیده‌ام. اما انیمیشنش را هنوز ندیده‌ام.
این نظرات را که در یک گروه مادرانه می‌خوانم، شستم خبردار می‌شود که باز هم مثل «باربی» با یک زنجیرهٔ محصول و در واقع یک پروژهٔ چندبعدی سروکار داریم. پروژه‌ای که امروز اسمش «کرومی» است.
اگر زمانی «باربی» آمد تا در قالب یک عروسک با اندام و چهرهٔ خاص، سبک زندگی و مدل پوشش و حتی قیافهٔ خاصی را باب کند، امروز «کرومی» آمده تا خرده‌فرهنگ‌های وارداتی و ناهنجار را بین نوجوانان ترویج کند. این را البته فارغ از سر و شکل عروسک، وقتی دقیق‌تر می‌فهمم که چند قسمت از انیمیشن را تماشا می‌کنم...
کرومی از کجا پیدایش شد؟!
کرومی (Kuromi) یکی از شخصیت‌های کارتونی شرکت ژاپنی Sanrio است. این انیمیشن اولین بار در سال ۲۰۰۵ منتشر شد و به سرعت به محبوبیت جهانی رسید.کرومی شخصیت منفی و در مقابل شخصیت مثبت و گوگولی «My Melody» است. البته جای تعجب است که شخصیت مثبت این انیمیشن به اندازهٔ شخصیت منفی‌اش محبوب و معروف نیست!کرومی، با طراحی فانتزی و ظاهری شیطانی در تناسب با دنیای کودکانه، بین کودکان و نوجوانان و علاقه‌مندان به فرهنگ پاپ در سراسر دنیا، از جمله ایران، طرفداران زیادی پیدا کرد. اما پرسش مهم اینجاست: آیا کرومی صرفاً یک کاراکتر بانمک است یا با نشانه‌هایی که دارد با ارزش‌های فرهنگی و مذهبی ما در تضاد قرار می‌گیرد؟
نشانه‌های تاریک در پس ظاهر بانمک کرومی
انیمیشن «مای ملودی و کرومی» در دنیایی جذاب و فانتزی با رنگ‌های ملیح و پاستیلی حتی می‌تواند برای بزرگسالان هم چشم‌نواز و جذاب باشد. اما شخصیت ظاهراً بامزه و کارتونی کرومی در کنار نشانه‌های تاریکی که در خود دارد، پیام‌هایی متناقض را به مخاطب، به ویژه مخاطب کودک و نوجوان، منتقل می‌کند.
از جمله:
۱. رنگ سیاه: رنگ غالب در ظاهر کرومی سیاه است. در دنیای مدرن، این رنگ بیشتر نماد «استایل متفاوت» یا «حس تاریکی» در مد محسوب می‌شود. اما در سنت ایرانی اسلامی، رنگ سیاه اغلب بار سنگینی از غم، مرگ یا حتی نشانهٔ تاریکی و شر به همراه دارد. استفاده از این رنگ در شخصیتی کودکانه و برای مخاطب کودک، که اصولاً باید از رنگ‌های شاد و زیبا بهره بگیرد، ناخودآگاه حس منفی در ذهن مخاطب ایرانی ایجاد می‌کند.
۲. گوش‌های تیز و دم مثلثی: طراحی گوش‌ها و دم کرومی یادآور شاخ و دم شیطان در کلیشه‌های تصویری رایج است. این شباهت‌ها در رسانه‌های غربی بیشتر جنبهٔ طنز یا اغراق دارند، اما در بستر فرهنگی ایران، این نشانه‌ها مستقیماً به «شیطانی بودن» تعبیر می‌شوند. چنین نمادهایی می‌توانند ذهن مخاطب را به سمت مفاهیم شرارت و نافرمانی سوق دهند.
۳. جمجمه روی سر: یکی از بارزترین نمادهای کرومی، تصویر جمجمه‌ای کوچک روی پیشانی اوست. جمجمه در ادبیات تصویری جهانی، نماد مرگ، خشونت و پوچی است. در فرقه‌های شیطان‌پرستی، فراماسونری، نهیلیسم و... هم جمجمه نمادی رایج است. ترکیب این نماد با بدن کوچک و بانمک کرومی، نوعی وارونگی معنایی به وجود می‌آورد که می‌تواند به عادی‌سازی مفاهیم منفی در ذهن مخاطب کودک یا نوجوان منجر شود.
۴. حالت چشم‌ها و ابروها: طراحی زاویه‌دار چشم‌ها و ابروهای کرومی اغلب حالتی بدجنس یا شیطنت‌آمیز را القا می‌کند. در کارتون‌ها و انیمه‌ها، این سبک طراحی معمولاً برای شخصیت‌های منفی استفاده می‌شود. بنابراین حتی در نگاه اول، شخصیت کرومی «خیرخواه و بی‌گناه» به نظر نمی‌رسد.
ضدقهرمانی که هنجارشکنی را جذاب نشان می‌دهد
اما مسأله فقط در ظاهر کرومی خلاصه نمی‌شود. اگر فقط چند قسمت از این انیمیشن را تماشا کنید رفتارها و علایق این شخصیت را درمی‌یابید که می‌تواند برای مخاطب کودک و نوجوان بسیار مؤثر و البته مخرب باشد.دکتر «الهه خوانساری» دانش‌آموختهٔ دکتری علوم ارتباطات به بعضی از این مواد اشاره می‌کند:
«۱. علاقه به موسیقی‌های خاص و مخرب: علاقهٔ کرومی به سبک‌هایی مثل راک و متال، او را به جریان‌های فرهنگی‌ای پیوند می‌دهد که حتی در غرب هم با روحیهٔ عصیان‌گری و هنجارشکنی شناخته می‌شوند. همین ویژگی باعث می‌شود او برای نوجوانان، تصویری متفاوت و جذاب پیدا کند.
۲. ترویج مناسبت‌های بیگانه: انتخاب تاریخ تولد این شخصیت در شب «هالووین» اقدامی هدفمند است که می‌تواند زمینهٔ عادی‌سازی و ترویج آیین‌های غربیِ بی‌ریشه در فرهنگ ایرانی را در ذهن کودکان و نوجوانان ما فراهم کند.
۳. الگوسازی از ویژگی‌های منفی: شخصیت کرومی با خصلت‌هایی مثل حسادت، رقابت ناسالم و شیطنت شناخته می‌شود؛ مفاهیمی که به‌طور غیرمستقیم و در قالبی سرگرم‌کننده به مخاطب منتقل می‌شود و به مرور در ذهن نوجوانان عادی و حتی جذاب جلوه می‌کند.»
رویارویی کرومی با ارزش‌های فرهنگی
ترکیب «بانمکی» و «نشانه‌های شیطانی» باعث می‌شود کرومی نقشی دوگانه پیدا کند؛ هم جذاب و دوست‌داشتنی باشد و هم مفاهیم تاریک و منفی را القا کند.به اعتقاد خوانساری، معاون آموزش انجمن سواد رسانه‌ای ایران، این وضعیت می‌تواند پیامدهای فرهنگی و اعتقادی زیر را به همراه داشته باشد:
۱. تضعیف مرز خیر و شر: برای کودکان و نوجوانان، قهرمان و ضدقهرمان تفاوت روشنی پیدا نمی‌کنند و شرارت در قالبی دلنشین و سرگرم‌کننده معرفی می‌شود.
۲. همذات‌پنداری با ضدقهرمان: نوجوانی که به دنبال متفاوت بودن است، ممکن است کرومی را نماد هویتی خود بداند؛ شخصیتی که از قاعده‌های معمول فاصله گرفته و با شیطنت و نافرمانی شناخته می‌شود.
۳. تقابل با ارزش‌های ایرانی اسلامی: در فرهنگ ما، نمادهایی همچون شاخ و دم شیطان یا جمجمه بار معنایی منفی و طردکننده دارند. ورود این نمادها به حوزهٔ سرگرمی کودکان، می‌تواند در تضاد آشکار با تربیت فرهنگی مذهبی جامعه تلقی شود.»
حرف آخر
عروسک کرومی با زنجیرهٔ کامل محصول، از انیمیشن و کتاب تا کیف و کفش و لباس، شخصیتی با ظاهری «کیوت»، اما با نمادهای تاریک و شرورانه است. او بخشی از یک پروژهٔ فرهنگی رسانه‌ای است که با ترکیب جذابیت کودکانه و نمادهای تاریک، مرز میان خیر و شر را کم‌رنگ می‌کند.ظاهر بانمک در کنار جمجمه، گوش تیز و دم مثلثی، رنگ سیاه و خصلت‌هایی مانند حسادت و شیطنت، این شخصیت را به ضدقهرمانی بدل کرده که برای نوجوانان جذابیت خاصی دارد.همین دوگانگی است که خطرناک می‌شود؛ چون با عادی‌سازی مفاهیم منفی در قالبی سرگرم‌کننده، ذهن کودک و نوجوان را به تدریج با ارزش‌هایی بیگانه و متضاد با فرهنگ ایرانی اسلامی آشنا می‌کند.از این منظر، کرومی نه یک عروسک بی‌ضرر، بلکه نمونه‌ای روشن از «تهاجم نرم فرهنگی» است؛ تهاجمی که اگر جدی گرفته نشود، می‌تواند ذائقه و هویت نسل آینده را دگرگون کند.راه مقابله نیز نه در ممنوعیت صرف، بلکه در آگاهی‌بخشی، تولید محتوای جایگزین جذاب و خلق قهرمانانی ریشه‌دار و دوست‌داشتنی در فرهنگ بومی ماست.
