به گزارش پایگاه خبری «حامیان ولایت» ،
سفر رسمی مسعود پزشکیان، رئیسجمهور کشورمان، به جمهوری خلق چین و حضور وی در بیستوپنجمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای و نشست موسوم به «شانگهای پلاس»، نقطه عطفی در مسیر دیپلماسی چندجانبه جمهوری اسلامی ایران بهشمار میآید.
این اجلاس که در شهر تیانجین چین برگزار شد، نماینده کشورهایی با بیش از ۲.۵ میلیارد نفر جمعیت و حدود ۴۰ درصد از اقتصاد جهانی بود؛ بستری مؤثر برای تقویت جایگاه ایران در توازن قدرتهای نوظهور جهانی.پزشکیان پیش از عزیمت به چین، این سفر را فرصتی تاریخی توصیف کرد و عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای را نشانهای از تقویت چندجانبهگرایی در برابر یکجانبهگرایی غربی دانست.
وی در حاشیه اجلاس، دیدارهایی دوجانبه با رهبران کشورهایی نظیر روسیه، ترکیه، تاجیکستان، پاکستان و دبیرکل سازمان ملل داشت و در این رایزنیها بر ضرورت تقویت سازوکارهای مالی مشترک همچون حسابهای تسویه ویژه برای بیاثر ساختن تحریمهای اقتصادی، تأکید کرد.
این سفر همچنین با دعوت رسمی رئیسجمهور چین به پکن ادامه یافت و رئیسجمهور ایران در رژه بزرگ نظامی ارتش چین که به مناسبت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم برگزار شد، شرکت کرد. حضور رهبران جهانی همچون ولادیمیر پوتین و کیم جونگاون در این مراسم، بر اهمیت راهبردی این مناسبت افزود.رئیسجمهور کشورمان مسیر تیانجین تا پکن را با قطار سریعالسیر چین با سرعتی بیش از ۳۵۰ کیلومتر در ساعت طی کرد؛
سفری نمادین که عزم ایران برای تقویت تعاملات منطقهای و توسعه همکاریهای زیرساختی را به نمایش گذاشت.در ادامه، به بررسی ۱۰ مزیت کلیدی حضور ایران در سازمان همکاری شانگهای خواهیم پرداخت؛ مزایایی که در دو بخش سیاسی-امنیتی و اقتصادی دستهبندی میشوند و هر کدام نقشی تعیینکننده در آینده منطقهای و جهانی ایران ایفا خواهند کرد.
مزایای سیاسی و امنیتی حضور ایران در سازمان شانگهای
۱. افزایش قدرت چانهزنی ایران در معادلات بینالمللیعضویت در سازمان همکاری شانگهای باعث شده است ایران بهعنوان یک بازیگر مهم منطقهای و حتی فراتر از آن شناخته شود. این حضور به تهران این امکان را میدهد که در مذاکرات جهانی، چه در مسائل سیاسی، امنیتی یا اقتصادی، جایگاه و نفوذ بیشتری داشته باشد. این قدرت چانهزنی میتواند ایران را در مقابل فشارهای بینالمللی تقویت کند و زمینهساز همکاریهای استراتژیک متنوعتر با دیگر کشورها شود. از طرفی، این موقعیت باعث میشود ایران در تصمیمگیریهای مهم منطقهای و جهانی تأثیرگذارتر باشد.
۲. ایجاد موازنه سیاسی در منطقه در برابر آمریکا و ناتوبا توجه به اینکه آمریکا و ناتو سالهاست در خاورمیانه و آسیای میانه نفوذ گستردهای دارند، حضور ایران در شانگهای، که شامل کشورهایی مانند روسیه و چین است، به ایجاد یک بلوک سیاسی قدرتمندتر منجر میشود. این بلوک میتواند بهعنوان یک مانع در برابر سیاستهای یکجانبه و مداخلات خارجی عمل کند و به ایران امکان دهد سیاستهای منطقهای مستقلتری را دنبال کند. همچنین این موازنه میتواند از تنشها و درگیریهای منطقهای بکاهد و به ثبات بیشتر کمک کند.
۳. تقویت روابط ایران با کشورهای عضو سازمان شانگهایروابط چندجانبه با کشورهای عضو باعث افزایش تعاملات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی میشود. این ارتباطات نهتنها به تبادل تجربه و دانش کمک میکند بلکه فرصتهای جدیدی برای همکاریهای امنیتی، اقتصادی و فرهنگی فراهم میآورد. به ویژه با کشورهای آسیای میانه و شرق آسیا، این همکاریها میتواند به توسعه زیرساختها، پروژههای مشترک و افزایش تبادلات فرهنگی بیانجامد که همه این موارد به نفع توسعه پایدار ایران است.
۴. مبارزه با تروریسم و افراطگراییسازمان همکاری شانگهای یکی از اولویتهای خود را امنیت منطقهای و مقابله با تروریسم قرار داده است. حضور ایران در این چارچوب باعث شده تا این کشور بتواند با تبادل اطلاعات، هماهنگی عملیات و برنامهریزی مشترک، به صورت مؤثرتر با گروههای تروریستی و جریانهای افراطی مقابله کند.
این همکاریها نقش مهمی در کاهش تهدیدات امنیتی و افزایش ثبات منطقهای دارد و از نفوذ گروههای تروریستی در خاک ایران جلوگیری میکند.۵. مبارزه با قاچاق مواد مخدرقاچاق مواد مخدر یکی از چالشهای جدی در مرزهای شرقی ایران است که سلامت و امنیت جامعه را تهدید میکند. همکاری مشترک با کشورهای عضو شانگهای به ایران کمک میکند تا با استفاده از تبادل اطلاعات، آموزش نیروهای مرزبانی و اجرای عملیات مشترک، جلوی شبکههای قاچاق را بگیرد. این اقدامات باعث کاهش جرایم مرتبط با مواد مخدر و افزایش امنیت داخلی و مرزی خواهد شد.
مزایای اقتصادی حضور ایران در سازمان شانگهای
۱. ورود راحتتر سرمایهگذاران خارجی به ایرانعضویت در یک بلوک اقتصادی قوی مانند شانگهای باعث ایجاد اعتماد و اطمینان بیشتر برای سرمایهگذاران خارجی میشود. کشورهای عضو به صورت یکپارچه از فرصتهای تجاری و سرمایهگذاری حمایت میکنند و ایران میتواند با استفاده از این ظرفیتها، بازارهای جدیدی را برای خود باز کند. این موضوع علاوه بر جذب سرمایههای خارجی، به انتقال تکنولوژی و ایجاد فرصتهای شغلی نیز کمک میکند.
۲. تسهیل فروش و دریافت پول برای شرکتهای ایرانییکی از مشکلات عمده شرکتهای ایرانی در شرایط تحریم، مشکلات بانکی و محدودیت در نقل و انتقالات مالی است. اما با عضویت در شانگهای و استفاده از سازوکارهای مالی مشترک، شرکتهای ایرانی میتوانند معاملات خود را با کشورهای عضو راحتتر انجام دهند. این سازوکارها شامل ایجاد سیستمهای پرداخت جایگزین، استفاده از ارزهای ملی و تسهیل مبادلات پولی است که در نهایت موجب کاهش هزینهها و افزایش سرعت انجام معاملات میشود.
۳. امکان تولید و صادرات مشترک شرکتهابا همکاری نزدیکتر با شرکتهای کشورهای عضو، شرکتهای ایرانی میتوانند پروژههای مشترک تولیدی و صنعتی را راهاندازی کنند. این همکاریها باعث میشود که محصولات تولید شده در ایران کیفیت بالاتر و قیمت رقابتیتری داشته باشند و در بازارهای منطقهای و جهانی بهتر جایگاه پیدا کنند. علاوه بر این، صادرات مشترک میتواند سهم ایران را در بازارهای جهانی افزایش دهد و زمینهساز توسعه اقتصادی پایدار شود.
۴. کاهش تأثیر تحریمهای آمریکاتحریمهای یکجانبه آمریکا، اقتصاد ایران را با مشکلات جدی مواجه کرده است. اما عضویت در شانگهای باعث شده است که ایران بتواند با کشورهای عضو روابط تجاری و مالی برقرار کند که تحت تحریمهای آمریکا نیستند یا کمتر تحت تأثیر آن قرار دارند.این موضوع تا حد زیادی از اثرگذاری تحریمها میکاهد و به اقتصاد ایران کمک میکند تا مسیر توسعه را با سرعت بیشتری ادامه دهد.
۵. رونق ابزارها و برنامههای مالی نوآورانههمکاری در قالب شانگهای زمینهساز استفاده از ابزارهای مالی جدید مانند سیستمهای پرداخت غیرمتمرکز، ارزهای دیجیتال دولتی و سایر نوآوریهای مالی است که میتواند چالشهای اقتصادی ایران را کاهش دهد.این ابزارها باعث افزایش کارایی نظام مالی کشور و تسهیل تجارت خارجی میشود و به بانکها و شرکتها کمک میکند تا سریعتر و با هزینه کمتر به اهداف خود دست یابند.
حضور ایران در سازمان شانگهای، نه قاطع به یکجانبهگراییحضور فعال جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای، تنها یک حرکت نمادین در عرصه سیاست خارجی نیست، بلکه گامی راهبردی برای تقویت جایگاه کشور در ساختار جدید نظم جهانی است؛ نظمی که بیش از پیش بهسوی چندقطبی شدن پیش میرود.از منظر سیاسی و امنیتی، این عضویت به ایران فرصت داده است تا با بهرهگیری از همافزایی با قدرتهای شرقی همچون چین و روسیه، ضمن مقابله با یکجانبهگرایی و نفوذ ناتو، امنیت ملی و منطقهای خود را تقویت کرده و نقش مؤثرتری در حلوفصل مسائل راهبردی منطقه ایفا کند. همچنین، همکاری در حوزههایی مانند مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر، ایران را به شریکی فعال و مسئول در تضمین امنیت جمعی منطقه تبدیل کرده است.
در بُعد اقتصادی نیز، عضویت در این سازمان افقهای تازهای برای کشور گشوده است؛ از تسهیل روابط مالی و تجاری تا جذب سرمایهگذاری خارجی و مشارکت در پروژههای تولیدی و صادراتی مشترک. بهرهگیری از سازوکارهای مالی نوآورانه و کاهش وابستگی به دلار، بهویژه در شرایط تحریمی، ایران را در مسیر استقلال اقتصادی و تعامل مؤثرتر با اقتصادهای نوظهور منطقهای و جهانی قرار داده است.در مجموع، سازمان همکاری شانگهای برای ایران نهتنها یک بستر همکاری منطقهای، بلکه ابزاری برای بازتعریف نقش بینالمللی کشور در قرن بیستویکم است؛ نقشی که با اتکا به ظرفیتهای داخلی و تکیه بر دیپلماسی فعال، میتواند آیندهای امنتر و پررونقتر را برای کشور رقم بزند.