افشای نقض حقوق بین‌الملل در جنایات صهیونیست‌ها

به گزارش پایگاه خبری «حامیان ولایت»

در نامه استادان حقوق عضو هیات علمی دانشگاه‌های کشور با اشاره به تجاوز نظامی اخیر رژیم صهیونیستی علیه ایران و رد ادعای دفاع مشروع پیشگیرانه این رژیم، تأکید شده که این اقدام در حالی صورت گرفته که ایران در حال مذاکرات صلح‌آمیز درباره برنامه هسته‌ای خود بود.

در ادامه این نامه به نقض مکرر حقوق بین‌الملل بشردوستانه توسط اسرائیل پرداخته شده و مواردی چون حمله به غیرنظامیان (از جمله دانشمندان و اساتید)، مراکز امدادرسانی، تأسیسات هسته‌ای، رسانه‌ها و زیرساخت‌های غیرنظامی، و همچنین حملات سایبری به سیستم بانکی را برشمرده که این اقدامات را جنایت جنگی توصیف می‌کند.

متن نامه اعضای هیات علمی دانشکده های حقوق ایران بدین شرح است:

همکاران عزیز جامعه دانشگاهی

با توجه به تجاوز نظامی رژیم اسرائیل علیه کشور عزیزمان ایران و جنگ متعاقب آن در منطقه بی‌ثبات غرب آسیا، ما، اساتید حقوق دانشگاه‌های ایران مایلیم توجه شما را به نکات زیر جلب کرده و درخواست کمک شما را در انتشار مؤثر اطلاعات مندرج در این نامه داریم:

۱. مطابق با منشور ملل متحد، هرگونه تهدید یا استفاده از زور در روابط بین‌الملل ممنوع است. علیرغم این حکم، اسرائیل سال‌هاست که دولت و مردم ایران را به طرق مختلف تهدید کرده و در دو سال گذشته، چندین بار به استفاده غیرقانونی از زور علیه کشور ما متوسل شده است که آخرین نمونه آن تجاوز آشکار به خاک ایران در روز جمعه، ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ بود.

با توجه به اینکه ممنوعیت تجاوز به عنوان یک هنجار آمره (jus cogens) در حقوق بین‌الملل شناخته شده است و آنچه رخ داده، نقض فاحش این قاعده اساسی حقوق بین‌الملل است، ضروری است که طبق قواعد عرفی حقوق بین‌الملل، همه دولت‌ها در پایان دادن به نقض این هنجار آمره همکاری کرده و هیچ کمکی به ادامه آن نکنند. در این راستا، قابل ذکر است که ادعای دفاع مشروع پیشگیرانه که در اظهارات مقامات اسرائیلی برای مشروعیت بخشیدن به این اقدام مطرح شده است، حتی اگر چنین قاعده‌ای در حقوق بین‌الملل پوزیتو وجود داشته باشد – که ندارد – مشروط به وجود یک تهدید قریب‌الوقوع است. کاملاً روشن است که هیچ تهدیدی از سوی ایران متوجه اسرائیل نبوده است و این تجاوز دقیقاً زمانی رخ داد که دولت ایران در حال مذاکره برای حل و فصل مسالمت‌آمیز مسئله مربوط به برنامه هسته‌ای خود بود.

۲. در پی این تجاوز، یک درگیری مسلحانه بین‌المللی بین ایران و رژیم اسرائیل آغاز شده است که مستلزم اعمال قواعد پوزیتیو و عرفی حقوق بین‌الملل بشردوستانه است. از این منظر، ضروری است که به افراد و اشیاء تحت حمایت این نظام هنجاری بین‌المللی احترام گذاشته شود و مطابق با ماده مشترک ۱ چهار کنوانسیون ژنو، همه دولت‌ها موظفند احترام به این اصول حیاتی را تضمین کنند.

این ملاحظات، به ویژه با توجه به آنچه در روزهای گذشته شاهد بوده‌ایم، شامل موارد زیر است:

غیرنظامیان در برابر حمله مصون هستند. بدیهی است که مفهوم "غیرنظامی" شامل دانشمندان و اساتید دانشگاهی نیز می‌شود که متأسفانه در حملات هدفمند اخیر، در حالی که نیمه‌شب در ساختمان‌های مسکونی متعلق به اعضای هیئت علمی دانشگاه خواب بودند، جان خود را از دست داده‌اند. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ (ICRC) به صراحت بیان می‌کند که غیرنظامیان تنها زمانی مصونیت خود را از دست می‌دهند که مستقیماً در خصومت‌ها شرکت کنند و واضح است که فعالیت‌های دانشگاهی در این تعریف نمی‌گنجد. علاوه بر این، پایبندی به اصول بنیادین تمایز و تناسب، اولاً، مستلزم اجتناب از حملات مستقیم به غیرنظامیان و ثانیاً، در نظر گرفتن تلفات جانبی غیرنظامی در هر حمله است. این امر در تضاد شدید با حملات مستمر ارتش اسرائیل به شهرهای ایران و مناطق مسکونی است و مقامات نظامی و سیاسی اسرائیل حتی چندین بار دستور تخلیه تهران را صادر کرده‌اند! نتیجه این اقدامات، کشته و زخمی شدن تعداد زیادی از مردم ایران در شهرها و مناطق مختلف بوده و این روند تلخ بدون وقفه ادامه دارد.

مراکز امدادرسانی و پرسنل کمک‌های بشردوستانه در برابر حمله مصون هستند. این مراکز و افراد به طور خاص شامل بیمارستان‌ها و کارکنان سازمان‌های پزشکی و امدادی، از جمله اموال و امدادگران جمعیت هلال احمر ایران می‌شوند که با وجود فعالیت با علائم شناسایی (آرم هلال احمر)، در روزهای اخیر بارها مورد حمله قرار گرفته‌اند.

سایت‌های حاوی نیروهای خطرناک در برابر حمله مصون هستند. بدیهی است که از برجسته‌ترین مکان‌های حاوی نیروهای خطرناک، سایت‌های هسته‌ای هستند که هرگونه آسیب به آنها می‌تواند خطرات جدی، گسترده و طولانی‌مدتی برای جمعیت غیرنظامی و محیط زیست ایجاد کند. متأسفانه، در چند روز گذشته، سایت‌های هسته‌ای ایران بارها مورد حمله قرار گرفته‌اند، از جمله توسط نیروهای آمریکایی در ۲۲ ژوئن، و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) نیز وقوع این حملات را تأیید کرده است و همواره این نگرانی وجود دارد که نشت مواد رادیواکتیو می‌تواند جان میلیون‌ها نفر را در منطقه در معرض خطرات جبران‌ناپذیری قرار دهد. علاوه بر این، در روزهای اخیر، انبارهای نفت و ذخایر نفتی ایران نیز بارها مورد حمله قرار گرفته‌اند.

رسانه‌ها و خبرنگاران در برابر حمله مصون هستند. این افراد و اموال، علاوه بر بهره‌مندی از حمایت‌های کلی برای غیرنظامیان و اشیاء غیرنظامی، به طور خاص تحت حمایت مقررات حقوق بین‌الملل بشردوستانه قرار دارند. بنابراین، آنچه در حمله مستقیم به ساختمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (IRIB) رخ داد، نقض فاحش این مقررات است.

حملات سایبری به اهداف غیرنظامی ممنوع است. اگرچه مقررات حقوق بشردوستانه به صراحت به حملات سایبری اشاره نمی‌کنند، اما روشن است که داده‌های غیرنظامی، از جمله داده‌های بانک‌ها و ارائه‌دهندگان خدمات عمومی، باید محافظت شوند. متأسفانه، در روزهای اخیر، سیستم بانکی و صرافی‌های ایران مورد حملات سایبری قرار گرفته‌اند که منجر به مشکلات جدی برای دسترسی مردم به پول و دارایی‌هایشان شده است. باید تأکید کرد که کمیته بین‌المللی صلیب سرخ (ICRC) در تفسیر اصل تناسب بیان کرده است که خسارات جانبی و غیرمستقیم نیز باید در محاسبات مربوط به رعایت این اصل لحاظ شوند. بنابراین، در هر عملیات سایبری، تمامی خسارات و آسیب‌های قطعی و احتمالی به جمعیت غیرنظامی باید در نظر گرفته شود.

۳. اقدامات وحشیانه رژیم غاصب اسرائیل، که برخی از آنها در این مکاتبه ذکر شد، جنایت جنگی محسوب می‌شوند. به دلیل ارتکاب این جنایات در غزه از اکتبر ۲۰۲۳، رهبران جنایتکار این رژیم، از جمله بنیامین نتانیاهو، تحت تعقیب دیوان کیفری بین‌المللی قرار دارند.

این خلاصه‌ای از نقض‌های متعدد اصول و قواعد بنیادین حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حقوق مربوط به توسل به زور است که ممکن است روایت رسانه‌های اصلی آن را دقیق پوشش ندهند یا عادی‌سازی و ساده‌سازی کنند. بنابراین، از هر یک از شما دعوت می‌کنیم که این مسائل را منتشر کرده و از تضعیف نظام حقوقی بین‌المللی، به ویژه حقوق درگیری‌های مسلحانه، جلوگیری کنید. این امر به ما امکان می‌دهد، از یک سو، از سازمان‌های بین‌المللی، به ویژه شورای امنیت سازمان ملل، مجمع عمومی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بخواهیم این جنایات را محکوم کنند و از سوی دیگر، برای پایان دادن به این روند خشونت‌آمیز و نگران‌کننده که می‌تواند صلح و امنیت بین‌المللی را بیش از هر زمان دیگری به خطر اندازد، متحد شویم.

امضاکنندگان:

۱- عباس محمدخانی، عضو هیئت علمی، دانشگاه ایلام

۲- عباس سلمان‌پور، عضو هیئت علمی، دانشگاه گیلان

۳-عباس شیخ‌الاسلامی، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی

۴-مشهد عباس تدین، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

۵-احمد یوسفی صادقلو، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

۶-علی عباس حیاتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

۷-علی اسلامی‌پناه، عضو هیئت علمی، دانشگاه تهران

۸-علی خالقی، عضو هیئت علمی، دانشگاه تهران

۹-علی نجفی توانا، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی

۱۰-علی ناصحی، عضو هیئت علمی، دانشگاه پیام نور

۱۱-علی رضایی، عضو هیئت علمی، دانشگاه شیراز

۱۲-امیر مقامی، عضو هیئت علمی، دانشگاه اصفهان

۱۳-بدیع فتحی، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۱۴-باقر شاملو، عضو هیئت علمی، دانشگاه شهید بهشتی

۱۵-بهرام تقی‌پور، عضو هیئت علمی، دانشگاه خوارزمی

۱۶-بهشید ارفع‌نیا، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی

۱۷-بهزاد رضوی‌فرد، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۱۸-بیژن عباسی، عضو هیئت علمی، دانشگاه تهران

۱۹-الهه مرندی، عضو هیئت علمی، دانشگاه الزهرا

۲۰-فاطمه ابراهیمی، عضو هیئت علمی، دانشگاه الزهرا

۲۱-فاطمه قناد، عضو هیئت علمی، دانشگاه علم و فرهنگ

۲۲-فیض‌الله جعفری، عضو هیئت علمی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

۲۳-فریدون جعفری، عضو هیئت علمی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

۲۴-غلام نبی فیضی چکاب، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۲۵-حبیب‌الله رحیمی، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۲۶-هادی محمودی، عضو هیئت علمی، دانشگاه شهید بهشتی

۲۷-هادی صالحی، عضو هیئت علمی، دانشگاه شیراز

۲۸-حمید ابهری، عضو هیئت علمی، دانشگاه مازندران

۲۹-حمیدرضا علومی یزدی، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۳۰-حسن سواری، عضو هیئت علمی، دانشگاه تربیت مدرس

۳۱-حسن وکیلیان، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۳۲-حسنعلی درودیان، عضو هیئت علمی، دانشگاه تهران

۳۳- همایون حبیبی، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۳۴-حسین آقایی جنات‌مکان، عضو هیئت علمی، دانشگاه شهید چمران اهواز

۳۵-حسین عسکری‌راد، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی

۳۶-حسین فخر، عضو هیئت علمی، دانشگاه تبریز

۳۷-حسین غلامی دون، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۳۸-حسین شریفی طرزکوهی، عضو هیئت علمی، دانشگاه امام حسین (ع)

۳۹- حسین سلیمانی، عضو هیئت علمی، دانشگاه مفید

۴۰-جمشید غلاملو، عضو هیئت علمی، دانشگاه تهران

۴۱-جمشید یحیی‌پور، عضو هیئت علمی، دانشگاه شمال، آمل

۴۲-جواد کاشانی، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۴۳-لطیفه حسینی، عضو هیئت علمی، دانشگاه الزهرا

۴۴-مهدی هادوند، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۴۵- مهدی مختاری، عضو هیئت علمی، پردیس کیش، دانشگاه تهران

۴۶-مهین سبحانی، عضو هیئت علمی، دانشگاه گیلان

۴۷-مریم جلالی، عضو هیئت علمی، دانشگاه اصفهان

۴۸-مسعود خراشادی‌زاده، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد

۴۹-مهرزاد عبدلی، عضو هیئت علمی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، قزوین

۵۰-محمدعلی بابایی، عضو هیئت علمی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، قزوین

۵۱-محمدعلی صلح‌چی، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۵۲-محمدباقر پارساپور، عضو هیئت علمی، دانشگاه تربیت مدرس

۵۳-محمدابراهیم شمس ناتری، عضو هیئت علمی، دانشگاه تهران

۵۴-محمد قاسم تنگستانی، عضو هیئت علمی، دانشگاه خوارزمی

۵۵-محمد هادی جواهرکلام، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۵۶-محمد عیسی تفرشی، عضو هیئت علمی، دانشگاه تربیت مدرس

۵۷-محمدجعفر حبیب‌زاده، عضو هیئت علمی، دانشگاه تربیت مدرس

۵۸-محمدجعفر ساعد، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

۵۹-محمدمهدی حاجیان، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۶۰-محمد محمدی گرگانی، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۶۱-محمدرضا پاسبان، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۶۲-محمدرضا ویژه، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۶۳-محمدرضا ضیایی بیگدلی، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۶۴-محسن عبداللهی، عضو هیئت علمی، دانشگاه شهید بهشتی

۶۵-مهرزاد عینی، عضو هیئت علمی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، قزوین

۶۶-محسن محبی، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

۶۷-محسن شریفی، عضو هیئت علمی، دانشگاه شیراز

۶۸-مژگان رامینی‌نیا، عضو هیئت علمی، دانشگاه پیام نور

۶۹-مرتضی شهبازی‌نیا، عضو هیئت علمی، دانشگاه تربیت مدرس

۷۰-مصطفی فضائلی، عضو هیئت علمی، دانشگاه قم

۷۱-پژمان محمدی، عضو هیئت علمی، دانشگاه تربیت مدرس

۷۲- پوریا عسکری، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۷۳-رضا دریایی، عضو هیئت علمی، دانشگاه گیلان

۷۴-ستار عزیزی، عضو هیئت علمی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

۷۵- سید علیرضا میرکمالی، عضو هیئت علمی، دانشگاه شهید بهشتی

۷۶-سید الهام‌الدین شریفی، عضو هیئت علمی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، قزوین

۷۷-سید قاسم زمانی، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۷۸- سید محمدهادی ساعی، عضو هیئت علمی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین

۷۹- سیدرضا آل‌محمد، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، فارس

۸۰-شهرام زرنشان، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۸۱-تهمورس بشیریه، عضو هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبایی

۸۲-توکل حبیب‌زاده، عضو هیئت علمی، دانشگاه امام صادق

در پایان اطلاعیه حقوقدانان عضو هیئت علمی دانشگاه ها آمده است: از تمامی اعضای هیئت علمی حقوق دانشگاه‌های ایران دعوت می‌شود در این اقدام بشردوستانه مهم مشارکت کنند. برای افزودن نام خود به لیست امضاکنندگان، لطفاً درخواست خود را به آدرس: international@atu.ac.ir ارسال کنند.