به گزارش پایگاه خبری «حامیان ولایت» ، به نقل از فارس
طی ساعات اخیر، بحث‌ها در مصر درباره جزایر تیران و صنافیر به شدت بالا گرفته است. ماجرا از آن‌جا آغاز شد که چند روز پس از انتشار خبر درخواست دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا از مصر برای اجازه عبور رایگان کشتی‌های آمریکایی از کانال سوئز، گزارش‌هایی منتشر شده مبنی بر اینکه عربستان سعودی ممکن است به ایالات متحده اجازه دهد پایگاه‌های نظامی در جزایر تیران و صنافیر، که در ورودی جنوبی خلیج عقبه در دریای سرخ واقع شده‌اند، احداث کند.
سکوت مصر در قبال احتمال ساخت پایگاه نظامی آمریکا
هنوز هیچ واکنش رسمی از سوی مصر در مورد اظهارات اخیر دولت آمریکا درباره کانال سوئز و گزارش‌ها درباره ساخت پایگاه‌های نظامی آمریکا در جزایر تیران و صنافیر نشان داده نشده است. این جزایر در آوریل ۲۰۱۶ توسط دولت عبدالفتاح السیسی به عربستان سعودی واگذار شدند، مسئله‌ای که برای ۹ سال همچنان موضوع بحث و جدل در میان کشورهای عربی و در سطح داخلی بوده است.
پایگاه خبری «مدی مصر» روز پنجشنبه به نقل از دو مقام مصری نوشت که عربستان سعودی پیشنهاد داده که به ایالات متحده اجازه داده شود، یک پایگاه نظامی در جزایر تیران و صنافیر احداث کند.
مقامات توضیح دادند که «هدف این پایگاه، تأمین امنیت کانال سوئز توسط ارتش آمریکا و جلوگیری از ورود هرگونه کشتی مشکوکی است که ممکن است برای انتقال سلاح و تجهیزات نظامی به غزه و لبنان، به‌ویژه از سوی ایران، مورد استفاده قرار گیرد».
به گفته مقامات اروپایی، مصری و منطقه‌ای، واشنگتن در حال بررسی ایجاد یک تغییر اساسی در سامانه امنیتی دریای سرخ است که آن را در جایگاه پیشروی نیروهای ناظر بر این گذرگاه استراتژیک قرار می‌دهد.
.png)
اهمیت راهبردی تیران و صنافیر
تقدم الخطیب تحلیلگر معتقد است: «تیران و صنافیر دو دژ طبیعی هستند که از سمت دروازه جنوبی سینا از دریای سرخ محافظت می‌کنند. هر کسی که بر آنها تسلط داشته باشد، تنگه تیران، تنها گذرگاه به خلیج عقبه، و مسیر دریایی به بنادر نویبه و طابا در سینا، ایلات در اسرائیل و عقبه در اردن را در اختیار دارد».
این جزایر در یک نقطه استراتژیک حساس قرار دارند و مانند یک تضمین امنیت برای حرکت ناوبری دریایی عمل می‌کنند. هرگونه تهدید علیه آنها، به‌طور مستقیم شریان حیاتی دریایی جنوب سینا را به خطر می‌اندازد.
وی افزود: «تصور کنید اگر یک نیروی دشمن این جزایر را تصرف کند، ساحل جنوبی سینا در معرض دید و محاصره قرار می‌گیرد؛ بنادر بدون دسترسی باقی می‌مانند و نیروهای نظامی بدون امکانات باقی خواهند ماند»
در همین حال، منابع گزارش داده‌اند که مصر در برابر فشارهای فزاینده آمریکا و متحدان خلیجی‌اش مقاومت می‌کند.
ناظران، اظهارات ترامپ در مورد کانال سوئز و شایعات منتشر شده در مورد اجازه عربستان سعودی به ایالات متحده برای ساخت پایگاه‌های نظامی در تیران و صنافیر و سفر رئیس جمهور آمریکا به عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر در این ماه ارتباط قائلند. آنها معتقدند که این دیدار با ترتیبات متعددی در خاورمیانه، از جمله همین موضوع حفاظت از اسرائیل، دنبال خواهد شد.
چند روز پیش عبدالناصر سلامه، سردبیر سابق روزنامه مصری الاهرام، گفت: «اخباری وجود دارد مبنی بر اینکه سفر قریب‌الوقوع ترامپ به عربستان سعودی شامل مذاکراتی در مورد ایجاد پایگاه نظامی آمریکا در تیران و صنافیر خواهد بود».
پیشینه احتمال احداث پایگاه نظامی آمریکا
این موضوع، اولین بار در مارس 2017، حتی قبل از اینکه مصر ادعای عربستان سعودی بر این جزایر را به رسمیت بشناسد، مطرح شد، زمانی که زید القنای روزنامه‌نگار، در روزنامه عبری تایمز اسرائیل نوشت: «عربستان سعودی، طبق یک طرح فاش شده، به واشنگتن یک پایگاه نظامی در این جزایر اعطا خواهد کرد تا ایران و روسیه را در تنگنا قرار دهد».
پیش از این، مکرم محمد احمد رئیس سابق سندیکای روزنامه‌نگاران مصر، در اکتبر ۲۰۱۶ در یک مصاحبه تلویزیونی اظهار داشت: «اسرائیل در مسئله تیران و صنافیر، طرف ثالث است» و تأیید کرد که: «اسرائیل همان کاری را که مصر در زمینه حفاظت امنیتی از این دو جزیره انجام می‌داد، انجام خواهد داد».
علاوه بر این، گزارش‌های خبری از اختلاف مصر و عربستان بر سر واگذاری نهایی این دو جزیره به ریاض، به ویژه در مورد ترتیبات امنیتی حکایت دارد. اختلافاتی که می‌تواند نگرانی‌هایی را در قاهره ایجاد کند و ترس از تهدید امنیت ملی مصر را افزایش دهد.
جمال طه: حقیقت ندارد، جنگ روانی است
جمال طه نویسنده و پژوهشگر سیاسی و محقق امنیت ملی، گزارش‌های منتشر شده را بی‌اساس دانست زیرا مصر هنوز توافقنامه تیران و صنافیر را تصویب نکرده و به همین دلیل لازم‌الاجرا نشده است.
طه افزود که مصر پس از آنکه از همان ابتدا مطمئن شد که قصد تحویل دو جزیره به واشنگتن وجود دارد، آنها را تحویل نداد و اگر پادشاهی سعودی چنین وعده‌ای به ترامپ داده بود، این تنها برای تحریک رئیس جمهور آمریکا بود تا وی فشار بیشتری بر مصر برای تحویل سریع دو جزیره مذکور وارد کند. زیرا منافع آمریکا در این واگذاری مشهود بود.
وی در ادامه نسبت به تلاش‌ها برای دامن زدن به جنگ روانی شدید جهت تحریک مصری‌ها علیه یکدیگر و علیه دولت هشدار داد.
مأمون فندی استاد علوم سیاسی نیز درخواست کرد که در شرایط جنگ ویرانگری و نسل‌کشی در غزه و کرانه باختری، بهتر است که وارد این مسئله نشد.
وی افزود که جزایر تیران و صنافیر سرزمینی صخره‌ای و کوهستانی هستند و به دلایل مختلف برای احداث پایگاه نظامی پایدار مناسب نیستند؛ از جمله کمبود منابع آب و زمین‌های کشاورزی، که نیاز به زیرساخت‌هایی برای شیرین‌سازی آب دارد.
فندی همچنین توضیح داد که برای احداث یک پایگاه نظامی—که تقریباً غیرممکن است—حداقل ۲۰۰ میلیون دلار لازم است تا سنگ‌ها را منفجر کرده و تنها یک باند فرودگاه ایجاد شود.
وی افزود که جزایر تیران و صنافیر سرزمینی صخره‌ای و کوهستانی هستند و به دلایل مختلف برای احداث پایگاه نظامی پایدار مناسب نیستند؛ از جمله کمبود منابع آب و زمین‌های کشاورزی، که نیاز به زیرساخت‌هایی برای شیرین‌سازی آب دارد.
فندی همچنین توضیح داد که برای احداث یک پایگاه نظامی—که تقریباً غیرممکن است—حداقل ۲۰۰ میلیون دلار لازم است تا سنگ‌ها را منفجر کرده و تنها یک باند فرودگاه ایجاد شود.
به گفته این استاد علوم سیاسی، جزایر تیران و صنافیر ارتباطی با کانال سوئز ندارند، مگر اینکه صحبت از عبور کشتی‌های اسرائیلی از خلیج عقبه به سمت دریای سرخ و سپس به سوی کانال سوئز باشد.
وی نتیجه‌گیری می‌کند که بزرگ‌ترین فعالیت ممکن در این جزایر، فرود یک بالگرد است. او همچنین اشاره می‌کند که شخصاً بر فراز این جزایر پرواز کرده و در آنها فرود آمده است، زمانی که در سال‌های ۱۹۸۲/۸۳ به عنوان افسر ارتباطات ارتش مصر در نیروهای چندملیتی MFO برای بازرسی و شناسایی در چارچوب پروتکل نظامی معاهده کمپ دیوید فعالیت می‌کرده است.
وی نتیجه‌گیری می‌کند که بزرگ‌ترین فعالیت ممکن در این جزایر، فرود یک بالگرد است. او همچنین اشاره می‌کند که شخصاً بر فراز این جزایر پرواز کرده و در آنها فرود آمده است، زمانی که در سال‌های ۱۹۸۲/۸۳ به عنوان افسر ارتباطات ارتش مصر در نیروهای چندملیتی MFO برای بازرسی و شناسایی در چارچوب پروتکل نظامی معاهده کمپ دیوید فعالیت می‌کرده است.
او در پایان تأکید کرد که اگر امکان ایجاد پایگاه نظامی یا باند فرود هواپیما در این جزایر وجود داشت، نیروهای چندملیتی آن را مورد استفاده قرار می‌دادند، به‌جای اردوگاه جنوبی که در نزدیکی شرم‌الشیخ قرار دارد. این اردوگاه در مقابل اردوگاه شمالی واقع شده است، که در منطقه الجورة وابسته به الشیخ زوید قرار دارد، نه در بئر العبد.
انتقاد از سکوت مصر؟
به نوشته روزنامه رأی الیوم، بحث‌های جاری در خصوص این موضوع، شماری از مصری‌ها را به این پرسش واداشته است که «چرا دولت ما را در مقابل این شایعات، حدس و گمان‌ها و تردید‌ها در موضوعات حساس مرتبط با امنیت و آرامش هر فرد رها می‌کند و هیچ بیانیه رسمی منتشر نمی‌کند؟
در چنین فضایی برخی از پارلمان مصر می‌خواهند که هرچه سریع‌تر، تصمیم پیشین در خصوص واگذاری حاکمیت تیران و صنافیر به عربستان سعودی را ابطال کند.
پایان جهان عرب نزدیک است؟
نبیل عبدالفتاح تحلیلگر مصری گفت که سفر ترامپ به عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر و نیز هزینه کردن میلیاردها و تریلیون‌ها دلار که او به عنوان مالیات جمع‌آوری خواهد کرد، در کنار ادامه روند عادی‌سازی آشکار و پنهان با اسرائیل و نیز احداث پایگاه آمریکایی در تیران و صنافیر، پایان جهان عرب را رقم خواهد زد و شکاف‌های مردمی بین ما و مردم کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را افزایش خواهد داد.
اما نویسنده مصری انور الهواری تأکید می‌کند که مصر می‌تواند بسیاری از خواسته‌های آمریکا و دیگران را رد کند، مشروط بر اینکه اراده سیاسی، اجماع داخلی و یک پروژه ملی وجود داشته باشد.
انتقاد از سکوت مصر؟
به نوشته روزنامه رأی الیوم، بحث‌های جاری در خصوص این موضوع، شماری از مصری‌ها را به این پرسش واداشته است که «چرا دولت ما را در مقابل این شایعات، حدس و گمان‌ها و تردید‌ها در موضوعات حساس مرتبط با امنیت و آرامش هر فرد رها می‌کند و هیچ بیانیه رسمی منتشر نمی‌کند؟
در چنین فضایی برخی از پارلمان مصر می‌خواهند که هرچه سریع‌تر، تصمیم پیشین در خصوص واگذاری حاکمیت تیران و صنافیر به عربستان سعودی را ابطال کند.
پایان جهان عرب نزدیک است؟
نبیل عبدالفتاح تحلیلگر مصری گفت که سفر ترامپ به عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر و نیز هزینه کردن میلیاردها و تریلیون‌ها دلار که او به عنوان مالیات جمع‌آوری خواهد کرد، در کنار ادامه روند عادی‌سازی آشکار و پنهان با اسرائیل و نیز احداث پایگاه آمریکایی در تیران و صنافیر، پایان جهان عرب را رقم خواهد زد و شکاف‌های مردمی بین ما و مردم کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را افزایش خواهد داد.
اما نویسنده مصری انور الهواری تأکید می‌کند که مصر می‌تواند بسیاری از خواسته‌های آمریکا و دیگران را رد کند، مشروط بر اینکه اراده سیاسی، اجماع داخلی و یک پروژه ملی وجود داشته باشد.
