رییس مرکز تحقیقات ژنتیک انسانی نور، در حاشیه برگزاری کمیته مشترک تفاهم نامه طرح تبارشناسی ژنتیک ایران باستان اظهار داشت: علم باستان شناسی و مطالعات و بررسی‌های باستانی همواره تلاش داشته تا زوایای پنهان گذشته انسان را آشکار کند، در این میان ابزارهای زیادی به کمک این علم آمده و به ویژه در دهه‌های اخیر، این علم مسلح به علوم و ابزارهای نوینی شده است.
وی با اشاره به جایگاه ویژه ژنتیک در میان دانش‌های نوین به دلیل ویژگی های خاص این رشته گفت: مطالعات ژنتیکی قادر است اطلاعات بی نظیری را در اختیار پژوهشگران قرار دهد و از این داده‌ها می‌توان نتایج ارزشمندی را مانند تبار انسانها، مسیرهای مهاجرت، اختلاط، گسستگی و اشتقاق اقوام از هم، میزان قرابت انسانها و یا اقوام با یکدیگر، نسب شناسی، تشخیص بیماریهای ژنتیکی و... به دست آورد.
رئیس مرکز تحقیقات ژنتیک انسانی نور افزود: ماندگاری طولانی مولکول DNA و اتقان بالای اطلاعات حاصل از آن سبب شده، داده‌های ژنتیکی علاوه بر تایید و یا در مواردی رد برخی اطلاعات باستان شناسی، داده‌های جدیدی را نیز در اختیار قرار دهد که تا پیش از این در دسترس نبوده است.
وی در ادامه افزود: ایران زمین، به عنوان یکی از مهدهای تمدن بشری که بستر بسیاری از رویدادهای مختلف و متنوع انسانی بوده است، از نظر باستان شناسی دارای غنای کم نظیری است این در حالی است که به جز برخی مطالعات پراکنده، تاکنون از ظرفیت دانش ژنتیک در زمینه مطالعات باستان شناسی در ایران استفاده هدفمند و گسترده ای نشده است.
تولایی با اشاره به آغاز طرح تبارشناسی ژنتیکی ایرانیان باستان، با همکاری مشترک پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و مرکز تحقیقات ژنتیک انسانی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله در سال 1395 برای فراهم سازی زمینه لازم گفت: پژوهشگران در تلاش هستند تا برای نخستین‌بار با گسترش دانش ژنتیک باستانی به عنوان یک علم بین رشته ای، قدم‌های جدید و متفاوتی را در راستای مطالعات باستان شناسی ایران بردارند.
رئیس مرکز تحقیقات ژنتیک انسانی نور افزود: به همین منظور مناطق مختلفی از جمله سایت باستان شناسی منطقه تپه حصار دامغان مربوط به 5 هزار سال پیش در دست مطالعه و نمونه برداری است.
تولایی از استخراج DNA از نمونه‌های استخوان با به کارگیری روش‌های پیشرفته مولکولی خبر داد و افزود: همچنین DNA میتوکندریایی (mtDNA) برای بررسی هاپلوتایپ‌ها و هاپلوگروپها، تعیین توالی ژنتیکی شد.
رئیس مرکز تحقیقات ژنتیک انسانی نور خاطرنشان کرد: در یک بررسی همزمان، از نمونه‌های استخوان مربوط به روستای خرم آباد مشکین شهر که متعلق به 3هزار سال قبل بود نیز بررسی‌هایی انجام و با به دست آوردن توالی mtDNA، هاپلوگروپ و هاپلوتایپ مربوطه تعیین شد.
منبع : تسنیم
