aاز نظر قانون بیکاری، بیکار کسی است که بدون میل و اراده خود بیکار شده و درحال‌حاضر آماده به کار باشد.
براساس قانون بیمه بیکاری اگر فردی بیکار موقت شناخته شود یا به علت حوادثی مانند سیل، زلزله، جنگ، آتش سوزی بیکار شود، می‌تواند از شرایط بیمه بیکاری استفاده کند. توجه داشته باشید که بیکاری از طریق ترک شغل یا استعفا شامل بیمه بیکاری نمی‌شود.
تشخیص ارادی و غیرارادی بودن بیکاری، بر عهده گروهی متشکل از نمایندگان اداره کار و رفاه اجتماعی، تعاون و سازمان تأمین اجتماعی است و شعب تأمین اجتماعی پس از تأیید ادارات نامبرده، درخصوص برقراری و پرداخت مستمری بیکاری برای بیمه‌شدگان اقدام می‌کنند.
بیمه بیکاری به افرادی که حداقل ۶ ماه سابقه بیمه تامین اجتماعی دارند تعلق می‌گیرد. افرادی که به صورت غیرارادی بیکار شده‌اند. شخصی که بر اثر حوادثی مانند آتش‌سوزی، سیل و یا زلزله بیکار شده است، نیاز به داشتن سوابق بیمه‌ای نداشته و بیمه بیکاری به او تعلق می‌گیرد.افرادی که در زمره صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری نباشند.
تعداد مقرری بگیران جدید بیمه بیکاری در زمستان سال ۹۷ به عدد ۶۳۹۷۲ نفر رسید که درمقایسه با دوره قبل و دوره مشابه سال قبل به ترتیب به ۱۳.۲ درصد و ۰.۶ درصد کاهش داشته است.
منبع : تسنیم
